Na dzień dzisiejszy (stan na 2023 rok), zastąpienie polskiego notariusza przez sztuczną inteligencję (AI) wydaje się mało prawdopodobne z kilku powodów. Notariusze wykonują szeroki zakres czynności, które wymagają nie tylko dogłębnej wiedzy prawniczej, ale także umiejętności interpersonalnych, oceny sytuacji i zrozumienia niuansów prawnych, które mogą być zbyt złożone dla obecnych systemów AI. Oto kilka kluczowych aspektów:

Zrozumienie kontekstu i niuansów prawnych: AI może być bardzo skuteczne w analizowaniu danych i wzorców, ale zrozumienie złożonych niuansów prawnych i etycznych, które są codziennością w pracy notariusza, wciąż pozostaje poza zasięgiem obecnych technologii.

Interakcja z klientami: Notariusze często zajmują się delikatnymi kwestiami, takimi jak poświadczenia dziedziczenia, testamenty czy umowy majątkowe, które wymagają wysokiego poziomu empatii, cierpliwości i umiejętności interpersonalnych. AI na obecnym etapie rozwoju nie jest w stanie nawiązać prawdziwej, empatycznej relacji z klientami.

Zmienne i złożone przepisy prawne: Prawo jest dynamiczne i często podlega zmianom. Notariusz musi nie tylko znać obowiązujące przepisy, ale także śledzić ich zmiany i interpretować je w kontekście konkretnych przypadków. Choć AI może pomóc w monitorowaniu i analizie zmian w przepisach, zrozumienie ich praktycznego zastosowania i wpływu na konkretną sprawę wymaga ludzkiego osądu.

Kwestie etyczne i odpowiedzialność: Praca notariusza wiąże się z wysokim poziomem zaufania i odpowiedzialności etycznej. Decyzje notariusza mogą mieć daleko idące konsekwencje dla osób zainteresowanych. Kwestie odpowiedzialności prawnej i etycznej w przypadku błędów lub nadużyć są trudne do przypisania systemom AI.

Regulacje prawne: Obecne regulacje prawne w Polsce (i w większości krajów) wymagają, aby notariusz był osobą fizyczną posiadającą odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia. Wprowadzenie AI do pełnienia funkcji notarialnych wymagałoby głębokich zmian w prawie, co jest procesem złożonym i długotrwałym.

Podsumowując, choć AI może wspierać pracę notariuszy poprzez automatyzację niektórych zadań, analizę danych czy zarządzanie dokumentacją, pełne zastąpienie notariuszy przez sztuczną inteligencję w najbliższej przyszłości wydaje się nieprawdopodobne ze względu na złożoność i specyfikę ich pracy.